Hoe krijg je een bedrijvenpark honderd procent circulair?
Hoewel bedrijventerreinen vaak aan de rand van de stad liggen, zijn het plekken waar inwoners veel tijd doorbrengen. Dat geldt ook voor Ambachtsezoom in Hendrik-Ido-Ambacht. De gemeente heeft de ambitie om dit nieuwe bedrijvenpark energieneutraal en circulair aan te leggen in een natuurinclusieve en prettig werk- en leefomgeving. Stedenbouwkundige Judit Gaasbeek Janzen van OD205 en Vincent Alberts, Sales Manager Benelux bij Hydro Pole Products, vertellen hoe zij hier een bijdrage aan leveren.
De ambitie om met Ambachtsezoom een
duurzaam en circulair bedrijventerrein aan
te leggen, ontstaat al vroeg in Hendrik-
Ido-Ambacht. De gemeente heeft haar duurzame
en circulaire wensen vastgelegd in het handboek
circulariteit. Dat gaat via acht doelen waarmee in de
openbare ruimte en op de kavels door de bedrijven
rekening moet worden gehouden: water, lucht,
bodem, energie, groen, mens, materiaal en winst.
Het moet op het park overal in terugkomen, zoals in
de verharding, het groen, het meubilair, de bruggen
en natuurlijk ook in de verlichting.
Wat is dan circulair?
“Alleen was de vraag, wat betekent dan circulair.
Daar zijn wel honderd verschillende definities van”,
vertelt Gaasbeek Janzen, vanaf het begin betrokken
bij het project. Een bezoek aan Park 2020 bij
Hoofddorp, een groen businesspark gebouwd op
basis van gezonde en duurzame uitgangspunten,
geeft een zet in de juiste richting. Zo komt de
gemeente in aanraking met het cradle-to-cradle
principe en dat is een houvast om op door te gaan.
De ambities zijn vertaald in concrete maatregelen
voor de openbare ruimte en de kavels. Gebouwen
moeten bijvoorbeeld hun eigen duurzame energie
opwekken en voorzien zijn van daken met groen
en/of zonnepanelen. Verder moeten de ondernemers
hun panden circulair bouwen: de gemeente
eist dat alle materialen duurzaam zijn, hergebruikt
kunnen worden en na levensduur weer helemaal uit
elkaar kunnen worden gehaald.
Pionieren en discussiëren
Het leidt hier en daar tot discussies, Gaasbeek
Janzen geeft voorbeelden: van een vlonder bij een
waterpartij waarbij de vraag is wat meer circulair is:
een composiet vlonderplank van hergebruikt plastic
of juist van hout dat een langere levensduur heeft.
En of de biobased straatstenen, gemaakt van een
mix van olifantengras en beton, wel sterk genoeg
zijn voor zwaar verkeer. En is dat olifantengras wel
inheems en duurzaam?
Ze vervolgt: “We zijn aan het pionieren, zo staat
de gemeente er ook in. Wat mij betreft kan honderd
procent circulair eigenlijk alleen als je niets
toevoegt, dus dan maak je een ontwerp waarin je
probeert zo min mogelijk toe te voegen en dan ga
je in een vroeg stadium op zoek naar leveranciers
met de vraag of ze dat kunnen leveren: hoe circulair
is jullie product?”
Circulaire masten
Voor de verlichting op het park komt Gaasbeek
Janzen terecht bij Hydro Pole Products. “We sloten
helemaal aan de voorkant aan, in de ontwerpfase,
dat was prettig”, zegt Vincent Alberts, sales manager
bij Hydro. “We kregen de uitgangspunten en
kaders te horen en bijvoorbeeld dat ecologie ook
erg belangrijk was.” Alberts vertelt de stedenbouwkundige
dat duurzaamheid vanaf de start als een
rode draad door Hydro loopt. “De Hydro-locatie in
Drunen beschikt naast de productielocatie van Pole
Products ook over een eigen recycle unit en extrusiepersen.
Deze unieke combinatie zorgt ervoor dat
Hydro letterlijk alles onder één dak kan aanbieden:
van schrot (een oude lichtmast met al een leven
achter zich) tot nieuw eindproduct (een nieuwe
lichtmast met nog een leven voor zich)”.
De lichtmasten Cradle to Cradle Certified® Silver
van Hydro sluiten naadloos aan bij de circulaire
wensen van het bedrijvenpark. “Onze masten
bestaan voor het grootste gedeelte uit gerecycled
aluminium. In 2013 hebben we een retoursysteem
geïntroduceerd, zodat we oude masten van onze
klanten innemen, uit elkaar halen en weer gebruiken
als nieuwe grondstof. Zo zijn we in staat om
samen met onze klanten de keten te sluiten. Wij
ontwerpen onze masten met hergebruik in het achterhoofd.
Zo zetten we door de jaren steeds meer stappen op het
gebied van duurzaamheid en dat past mooi bij de
uitgangspunten van dit project."
Duurzame doelen
Gaasbeek Janzen vraagt Alberts om naast de masten
ook te helpen met de verlichting. Hij schakelt
zijn partners in waarna Schréder de armaturen
en het verlichtingsplan levert. Ecologie is hierbij
een belangrijk criterium, waarbij in de vormgeving
en met de amberkleurige verlichting rekening is
gehouden. Het komt de leefbaarheid ten goede
en sluit daarmee aan op die andere wens van de
gemeente, een prettige omgeving voor mens, plant
en dier te creëren.
Via een beleefplein en wandelroutes wil ze de
gebruiker stimuleren om van die buitenruimte te
genieten. Om de beoogde leefbaarheid te borgen,
voert de gemeente metingen uit. “De luchtkwaliteit
wordt bewaakt, er moet alleen maar duurzame
energie opgewekt worden. Zo hebben we nog een
aantal criteria opgesteld waar nulmetingen van zijn
gedaan en die om de vijf jaar bekeken worden. De
biodiversiteit is bijvoorbeeld, nu het een bedrijvenpark
is, hoger dan toen het nog poldergebied was.”
Artikel verschenen in Straatbeeld
Redacteur: Mark Bos
Fotograaf: Marcella Tenlima
